შსს–ს აქცია მძღოლების წინააღმდეგ

საპატრულო პოლიცია მომხდარზე კომენტარს არ აკეთებს

ბათუმში, დრამატული თეატრის წინ გამართული 9 აპრილის აქცია ექსცესების გარეშე დასრულდა. თუმცა აქციიდან მეორე დღეს სახალხო დამცველის ოფისს დახმარებისთვის 18-მა ადამიანმა მიმართა. მძღოლებს, რომლებმაც ქედიდან, ხელვაჩაურიდან, ქობულეთიდან და გურიიდან საპროტესტო აქციაზე ხალხი ბათუმში ჩამოიყვანეს, პატრულმა მიკროავტობუსები ჩამოართვა. 

აჭარაში სახალხო დამცველის წარმომადგენლის _ გიორგი ჩარკვიანის ინფორმაციით, ზოგიერთმა მძღოლმა მიკროავტობუსები საპატრულო პოლიციის საჯარიმო სადგომიდან უკვე დაიხსნა, ზოგიერთის მიკროავტობუსი კი დღემდე საჯარიმო სადგომზე დგას და მათ მეპატრონეებს სხვადასხვა მიზეზით არ უბრუნებენ. 
რომეო ანანიძე ქობულეთში #1 სამარშუტო ხაზის მძღოლია. მას მიკროავტობუსი პატრულმა 10 აპრილს ჩამოართვა: `ჯარიმა 50 ლარი, როგორც მითხრეს, იმიტომ გადავიხადე, რომ `მარშუტკა~ 12-ადგილიანია და, თურმე, 9-ადგილიანი უნდა ყოფილიყო~.
ჯემალ უსტალიშვილი, მძღოლი: `ოსეთის ნომრები მაქვს. საპატრულო პოლიციის თანამშროლებმა მითხრეს, ეს არ შეიძლებაო და მიკროავტობუსი საჯარიმოზე წაიყვანეს. ადრე აჭყვისთავში ვმუშაობდი მძღოლად, ამჟამად უმუშევარი ვარ. აქციის დღეს ჩემი მარშუტკა დაიქირავეს და ხალხი ჩამოვიყვანე ბათუმში. 50 ლარამდე ჯარიმა გადავიხადე და მანქანა გამომატანეს~.
მძღოლების უმეტესობა ვინაობის დასახელებისგან თავს იკავებს. ფიქრობენ, რომ თუ მომხადრზე ხმამაღლა ისაუბრებენ, სამომავლოდ უფრო დიდ პრობლემებს წააწყდებიან:
`აქციის დღეს, 9 აპრილს, ბობოყვათის გზატკეცილზე `ატეკის~ უფროსი _ ლევან გუგუნავა მოვიდა და მითხრა, რომ ბათუმში არ წამოვსულიყავი. უკვე გზაში ვიყავი და უკან არ დავბრუნდი. აქციის მეორე დღეს პატრულმა მანქანა გაურკვეველი მიზეზით ჩამომართვა~;
`ჯერ მარშუტკა საჯარიმოდან არ გამომიყვანია, თუ ვილაპარაკებ, უფრო მეტი პრობლემა შემექმენება. ყველაფერი რომ ვთქვა, შეიცვლება რაიმე უკეთესობისკენ?~;
`მე ვტაქსაობ, მნიშვნელობა არ აქვს ვინ სად მთხოვს წასვლას. ჩემთვის მთავარია, პურის ფული გავაკეთო~; 
~9 აპრილს აქციაზე ხალხი ბათუმში ჩავიყვანე. მეორე დღეს პოლიციამ გამაჩერა, დარღვევა ვერ მიპოვეს, მაგრამ მანქანა ჩამომართვეს~;
~მითხრეს, ყველაფერი წესრიგში გაქვს, მაგრამ გუშინ აქციაზე რომ იყავი, ამიტომ მარშუტკა უნდა ჩამოგართვათო~;
„არ ვიცით, საპატრულოში მიდით და თემურ ფაღავასთან გაარკვიეთ რატომ გადაგვყავს მანქანები საჯარიმოზეო“.
სახალხო დამცევლის წარმომადგენელი აჭარაში, გიორგი ჩარკვიანი: ~10 აპრილს მძღოლებისთვის სატრანსპორტო საშუალების ჩამორთმევის 18 ფაქტი დაფიქსირდა, აქედან ერთი მსუბუქი ავტომანქანა იყო, დანარჩენი _ მიკროავტობუსები. დარღვევის დროს მძღოლს პოლიციამ ადგილზე უნდა გამოუწეროს საჯარიმო ოქმი, თუ მძღოლი არ გადაიხდის ჯარიმას, ამის შემდეგ საპატრულოს უფლება აქვს საჯარიმოზე გადაიყვანოს ტრანსპორტი. მხოლოდ ერთ მძღოლს ჰქონდა გამოწერილი სამართალდარღვევის ოქმი, დანარჩენებს საჯარიმო სამსახურმა მიღება-ჩაბარების აქტები შეუდგინა~. 
გიორგი ჩარკვიანის ინფორმაციით, 10 აპრილს საჯარიმო სადგომზე მხოლოდ 10 ავტომანქანა იყო, დანარჩენები ფასიან სადგომზე, ავტობაზრობის ტერიტორიაზე, აღმაშენებლის ქუჩაზე ჰყავდათ გადაყვანილი: `ადგილზე დაცვის თანამშრომლებმა გვითხრეს, რომ მათ საჯარიმო სადგომის სამსახურის უფროსმა სთხოვა მანქანების ნაწილი აქ მოეთავსებინათ, რადგან საჯარიმოზე ადგილი არ იყო~.  
ჩარკვიანის ინფორმაციით, რამდენიმე მესაკუთრეს საჯარმო სადგომიდან ავტომანქანა მეორე დღეს გაატანეს, მძღოლები კი 10 ლარით დააჯარიმეს. იყო ისეთი ფაქტიც, როდესაც მძღოლს მანქანა ჯარიმის გამოწერის გარეშე დაუბრუნეს. ორ მძღოლს მიკროავტობუსებს ამ დრომდე იმიტომ ვერ უბრუნებენ, რომ ადამიანებს, რომლებიც ტრანსპორტს მართავდნენ, მეპატრონეებისგან მინდობილობა არ ჰქონდათ. მიკროავტობუსების იურიდიული მეპატრონეები ამჟამად საქართველოში არ იმყოფებიან. 
ადამიანის უფლებათა ცენტრის აჭარის ფილიალის ხელმძღვანელი _ მაკა მალაყმაძე მომხდარს კანონდარღვევად აფასებს და ამბობს: ~აჭარის საპატრულოს უფროსმა, ჯონი ბაკურიძემ, ჩვენთან საუბარში აღნიშნა, რომ თითქოს ამ მანქანებს ტექდათვალიერება არა აქვთ გავლილი. მაგრამ რეალურად, ამ მძღოლებს ტექდათვალიერების დამადასტურებელი მოწმობები აქვთ~.
აჭარის საპატრულო პოლიციის უფროსი ჯონი ბაკურიძე ავტომანქანების დაკავებაზე კომენტარს არც `ბათუმელებთან~ აკეთებს: `პრესსამსახურში მაიას დაუკავშირდით~. 
პრესსამსახურის წარმომადგენლმა მაია გიორგაძემ კი სამინისტროსთან დაკავშირება გვირჩია: ~მე მხოლოდ ვიდეოპატრულს ვემსახურები. სხვა არაფერი ვიცი, მიმართეთ შოთა ხიზანიშვილს~. 
შოთა ხიზანიშვილი: ~თხუთმეტ წუთში გადმომირეკეთ, ახლა ხმა ცუდად მესმის, ქუჩაში ვარ~.
არაერთი მცდელობის მიუხედავად, შოთა ხიზანიშვილმა ტელეფონს აღარ უპასუხა

გაზეთი #13 , 15–22 აპრილი; 2009 წელი

ჩოლოქისა და ქაქუთის ხიდების აფეთქებლების აღიარება

ფოტო გადაღებულია 2004 წელს მდინარე ჩოლოქზე აფეთქებული ხიდის შემდეგ

ფოტო : გაზეთი ბათუმელების

ხიდების აფეთქების შესახებ , ბათუმის სასამართლოში  მოწმე პაატა ანანიძემ  თავად განაცხადა. საქმე ეხება 2004 წელს, ასლან აბაშიძის მმართველობის ბოლო პერიოდში აფეთქებულ ხიდებს.

ნათია როყვა

პაატა ანანიძე ხიდების აფეთქების ბრალდების ნაწილში 26 მარტს დაიკითხა: ~2001 წლიდან 2002 წლამდე ~7999~ გასამხედროებულ ფორმირების ნაწილში საინჟინრო ათეულის მეთაურად ვმუშაობდი. 2004 წლის მარტში ჩემი ბიძის, ჯემალ გოგიტიძის და ასევე ჩემი ნათესავის, რომან დუმბაძის რეკომენდაციით ამ სამსახურში ისევ დამაბრუნეს~. 
პაატა ანანიძის თქმით, მისი უშუალო უფროსი ორი ადამიანი იყო _ უშანგი ქათამაძე და გურამ ბოლქვაძე: ~სწორედ მათი ბრძანების საფუძველზე დავნაღმე ქაქუთისა და ჩოლოქის ხიდები. ასაფეთქებელი პულტიც მე მებარა. აფეთქების ბრძანებაც უშანგი ქათამაძისა და გურამ ბოლქვაძისგან მივიღე. აფეთქების შემდეგ ჯემალ გოგიტიძე მოვიდა შემთხვევის ადგილზე და შესრულებული დავალება მომიწონა~. 
კითხვაზე, თუ რატომ შეასრულა ხიდების აფეთქების ბრძანება, მოწმემ განაცხადა: `ასე ომს ავერიდეთ _ ინფორმაცია იყო, რომ ცენტრალური ხელისუფლება აჭარაში შემოსვლას აპირებდა~.
პაატა ანანიძე ხიდების აფეთქების გამო პასუხისგებაში იქნა მიცემული და ოთხი წლით პატიმრობა მიესაჯა. ამჟამად კი, საპროცესო შეთანხმების საფუძველზე, პირობითაა გათავისუფლებული.
დავით ხალვაშის (იგივე ქელფეთა) ბრალდების ნაწილში მოწმედ ბათუმის საკრებულოს უმრავლესობის წევრი, ნოდან დუმბაძე დაიკითხა. მან წინასწარ გამოძიებაში მიცემული ჩვენების გამოქვეყნება ითხოვა, რაც ხალვაშის ინტერესების დამცველმა დავით ჩავლეიშვილმა გააპროტესტა. მოსამართლე როინ კახიძემ ნოდარ დუმბაძის შუამდგომლობა დააკმაყოფილა და ჩვენება წაიკითხა: 
`2004 წლის 20 თებერვალს მოძრაობა `კმარას~ მშვიდობიანი აქცია აბაშიძის ხელისუფლების წარმომადგელებმა დაარბიეს. მიტინგს არბევდნენ სპეცრაზმელები, რომლებიც ქვებს ესროდნენ აქციის მონაწილეებს, რის შედეგადაც ჩემი მეგობრები დაზიანდნენ. დაშავებულ ადამიანებს შორის იყო მინდია სიხარულიძე, დანარჩენების სახელი და გვარი არ მახსოვს.
იმ ადამინებიდან, რომლებიც აქციას არბევდნენ, დავით ხალვაში ამოვიცანი~.
ჩვენების გამოქვეყნების შემდეგ პროკურორი რამაზ შავაძე ნოდარ დუმბაძეს ჩაეკითხა _ მათ შორის, ვინც აქციის დარბევაში მონაწილეობდა, იყო თუ არა დავით ხალვაში? ამაზე მოწმემ უპასუხა: `არ შემინიშნავს~. 
სასამართლო პროცესზე ნოდარ დუმბაძემ ასევე განაცხადა, რომ აქციის დამარბევთაგან სხვა არავინ ახსოვს. 
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ყოფილი მეთაურის, ასლან აბაშიძისა და მისი თანაგუნდელების სასამართლო პროცესი ბათუმის საქალაქო სასამართლოში გრძელდება. ასლან აბაშიძე, დავით ხალვაში, ამირან კურცხალიძე, იოსებ და ჯემალ გოგიტიძეები ძებნილნი არიან. 
ასლან აბაშიძეს ბრალი ტერორისტული აქტების მოწყობაში, კერძოდ, ჩოლოქისა და ქაქუთის ხიდების აფეთქებაში, ასევე 7999~ სახელით ცნობილი უკანონო გასამხედროებული ფორმირების შექმნაში ედება.

ბათუმის საჯარო სკოლების გასაჭირი

განათლების მინისტრის ახალი ინიციატივა 

აჭარის განათლების მინისტრი 24 მარტს, ბათუმის საჯარო სკოლების დირექტორებსა და სამეურვეო საბჭოს წარმომადგენლებს პირველ საჯარო სკოლაში შეხვდა. მათე ტაკიძემ, რომელიც შეხვედრაზე დაგვიანებით მივიდა, თქვა, რომ მსგავსი შეხვედრები გაგრძელდება.

~არ შეიძლება პრობლემის დამალვა, დღეს სამი სკოლა მოითხოვს შეკეთებას~, _ განაცხადა მინისტრმა, მაგრამ სკოლების დაკონკრეტებისგან თავი შეიკავა: `ვისზეც ვსაუბრობ, იციან. ამ პომლემაზე ვმუშაობ. კრიზისის მიუხედავად, სპოტ-დარბაზების მოწესრიგებაზეც ვზრუნავ, ქალაქის მერიასთან მოლაპარაკებებს ვმართავთ~. 
~სკოლებთან სავაჭრო ცენტრები არ უნდა განთავსდეს, ეს სასწავლო პროცესს ხელს უშლის~, _ მინისტრმა მე-14 საჯარო სკოლის მოსწავლეების მშობლების თხოვნა გაიხსენა. მათ სკოლასთან მისასვლელი გზის მოწესრიგებაც უთხოვიათ. 
მათე ტაკიძემ სადაზღვევო კომპანიებისა და სკოლების ურთიერთობაზეც ისაუბრა და ამ საკითხზე პრობლემების წარმოქმნის შემთხვევაში პედაგოგებს დახმარება აღუთქვა. ამის შემდეგ კი აუდიტორიას მიმართა: რა საკითხები გაინტერესებთ?
პაუზის შემდეგ წინა რიგებში ერთმა პედაგოგმა თქვა: `პირველმა სკოლამ დაიწყოს~.
_ ~არა, 21-ეს ვუსმენთ~ _ გაისმა უკანა რიგიდან. 
_~პირველი სკოლა რა შეკითხვასაც დასვამს ვიცი, მათი პრობლემა იურიდიულად უახლოეს პერიოდში მოგვარდება. ყოფილი კოლეჯის შენობა #1 საჯარო სკოლას საკუთრებაში გადაეცემა~, _ განაცხადა ტაკიძემ.  
ვიღაცამ მეოთხე სკოლა ახსენა და ისევ მინისტრმა განაგრძო: `მეოთხე საჯარო სკოლის პრობლემაც ვიცი... ვიცი, 21-ე სკოლაც მკითხავს, რეაბილიტაცია რატომ არ მოვახდინეთ. გპირდებით, ამას ივნისიდან მივხედავ.
~მე-7 სკოლა?~ _ იკითხა ვიღაცამ დარბაზიდან.
~მე-7 სკოლასთან დაკავშირებით დრო მინდა... რაც შეეხება მე-20 სკოლას, მისი ტერიტორია გასხვისებული არაა, მაგრამ აქ შენდება ილია ჭავჭავაძის უნივერსიტეტის ფილიალი სამაგისტრო პროგრამებისთვის...~
მათე ტაკიძე მე-10 სკოლას წვიმის დროს პრობლემის მოგვარებას დაჰპირდა. 
~პენსიონერ პედაგოგებთან დაკავშირებით თუ არის რაიმე სიახლე? თანამედროვე გაკვეთილების ჩატარება შეუძლებელია~, _ იკითხა ვიღაცამ.
მინისტრის განმარტებით, ცვლილებები ატესტაციის გზით იგეგმება. ატესტაცია კი, მისი აზრით, 2111 წლამდე არ ჩატარდება: `მე ასე ვფიქრობ, მანამდე ტრენერები უნდა შეირჩეს და პედაგოგები უნდა გადამზადდნენ. ვიცი, რომ ზოგიერთი გაკვეთილი სათანადოდ არ ტარდება~. 
მერვე სკოლის დირექტორმა გივი ხალვაშმა კითხვა მე-12 კლასთან დაკავშირებით დასვა: ~გასაგებია, რომ საჭიროა მე-12 კლასი, მაგრამ გაზეთებში ამ საკითხზე სხვადასხვა მოსაზრება იბეჭდება. ვთვლი, რომ გაზეთი ხელს უნდა უწყობდეს რეფორმებს და არ უნდა ბადებდეს მისი ვარგისიანობის ეჭვს საზოგადოებაში. თქვენ რას ფიქრობთ ბატონო მათე?
მინისტრის განცახადებით, საჯარო განხილვა მე-12 კლასის შესახებ მალე დაიწყება. ~მომავალი წლიდან ყოველი გაცდენილი საათისთვის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო ცენტრი გამოცდას ცალკე ჩაატარებს. წელს ძალიან ცოტაა ერთიანი ეროვნული გამოცდების ჩაბარების მსურველთა რაოდენობა. სულ 2117 აბიტურიენტია რეგისტრირებული. ასეთი დაბალი სტატისტიკური მონაცემი აჭარაში არასოდეს გვქონია. ეს ძალიან ცუდია~. 
აჭარის განათლების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის ინფორმაციით, მომავალი სასწავლო წლიდან იგეგმება სიახლეები საბუნებისმეტყველო საგნებთან, ინტეგრირებულ გაკვეთილებთან და წიგნებთან მიმართებაშიც. წიგნები მომავლიდან შეირჩევა არა სამი, არამედ ხუთი წლის ვადით. ასევე მომავლიდან თავად მასწავლებლები გადაწყვეტენ, რომელი წიგნით იხელმძღვანელონ. 
მათე ტაკიძე დირექტორების არჩევნებსაც შეეხო: `დირექტორის არჩევნები ჩატარდება გამარტივებული წესით. დირექტორობის მსურველს მიეცემა იმის საშუალება, რომ თავად აირჩიოს სკოლა, არავითარი გასაუბრება და ლოტოტრონი. საკმარისია კონკურსანტის სამოტივაციო წერილი, სამოქმედო პროგრამა და სამეურვეო საბჭოს გადაწყვეტილება~.

გაზეთი #10 ; 25-1 მარტი აპრილი: 2009 წელი

სკანდალური სპეცოპერაცია და შეწყვეტილი გამოძიება

ფოტო გადაღებული სპეცოპერაციის დროს ~ნავთლუღის~ ტერიტორიაზე; 2006 წელი

ევროპის სასამართლომ განსახილველად მიიღო 2006 წლის 12 იანვარს, თბილისში სპეცოპერაციის შედეგად დახოცილი რომან სურმანიძის, შოთა (მურად) გორგაძისა და მარად ართმელაძის საქმე. ადვოკატმა სტრასბურგში ქართული სასამართლოების მიერ ძიების შეწყვეტის გადაწყვეტილება გაასაჩივრა. ვარდების რევოლუციის შემდეგ ერთ-ერთი ყველაზე სკანდალური და სისხლიანი სპეცოპერაცია ქართულმა პროკურატურამ სამართლიანად მიიჩნია. 

ნათია როყვა

სამი ახალგაზრდა შინაგან საქმეთა სამინისტროს კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის (კუდი) თანამშრომლებმა თბილისში სპეცოპერაციის დროს მოკლეს. თითოეულ მათგანს რვა და მეტი ტყვია ჰქონდა მოხვედრილი. პოლიციელების მიერ დამნაშავეთა შეპყრობისთვის აუცილებელი ზომების გადაცილებით მკვლელობის ფაქტზე ძიება თბილისის პროკურატურამ დაიწყო. 
2007 წლის 25 ივნისს პროკურატურის საგამოძიებო ნაწილის პროკურორმა ჯ. მაჭარაშვილმა ძიება შეწყვიტა. დაღუპულების ინტერესების დამცველი არასამთავრობო ორგანიზაციის _ `კონსტიტუციის 42-ე მუხლის~ წევრმა, ადვოკატმა ლაშა ჭინჭარაულმა ძიების შეწყვეტა საქართველოში მოქმედ სამივე ინსტაციის სასამართლოში გაასაჩივრა. პროკურატურის გადაწყვეტილება სასამართლოებმა ძალაში დატოვეს. ადვოკატმა საქმეზე ძიების შეწყვეტა სტრასბურგში გაასაჩივრა. 

თბილისის პროკურატურის ოფიციალური დადგენილება
საქმის მასალებით, რომელსაც ხელს აწერს თბილისის პროკურატურის პროკურორი ჯ. მაჭარაშვილი, წინასწარი გამოძიება შეწყდა. 
აი, რა დაადგინა მაჭარაშვილმა: 2006 წლის 12 იანვარს, კუდ-ში შემოვიდა საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს წერილი, რომლის მიხედვითაც ქ. რუსთავის #1 საერთო რეჟიმის დაწესებულებაში მყოფი მსჯავრდებულის, გია გორგაძის ძმა მურად გორგაძე პატიმართა მასობრივი გაქცევის ორგანიზების მიზნით, ჯგუფთან ერთად გეგმავდა ამ დაწესებულებაზე შეიარაღებულ თავდასხმას. 
ამ პირების დადგენა-დაკავება კუდ-ის აქტიურ ღონისძიებათა სამსახურის სპეციალური დანიშნულების რაზმის წევრებს დაევალათ. ოპერატიული ინფორმაციით, ამ ჯგუფის წევრების შეხვედრა უნდა შემდგარიყო ქ. თბილისში `ნავთლუღის~ ავტოსადგურის ტერიტორიაზე, 2006 წლის 12 იანვარს, დაახლოებით 20-21 საათისთვის. 
სპეცრაზმი დაახლოებით 19 საათზე მივიდა `ნავთლუღის~ ტერიტორიაზე. ვიზუალური კონტროლის დროს დაფიქსირდა სამი საეჭვო პიროვნება, რომელთაგან ერთ-ერთი იდენტიფიცირებულ იქნა, როგორც გია გორგაძის ძმა _ მურად გორგაძე.
სპეცრაზმმა ისინი ალყაში მოაქცია და იარაღის დაყრისკენ მოუწოდა. თანხმობის მიღების შემდეგ სპეცრაზმის წევრი, რომელსაც მომარჯვებული ჰქონდა ავტომატური ცეცხლსასროლი იარაღი, სწრაფად გაემართა ჯგუფისკენ. როდესაც იგი დამნაშავეებს დაახლოებით ერთ მეტრში მიუახლოვდა, მოულოდნელად მათი მხრიდან გაისმა იარაღის გადატენვის ხმა, რასაც მოჰყვა გასროლა.
სამართალდამცავები იძულებული გახდნენ გაეხსნათ საპასუხო ცეცხლი. ლიკვიდირებულნი იქნენ მურად გორგაძე და მისი თანმხლები პირები: რომან სურმანიძე და მარად ართმელაძე. 
მათ აღმოაჩნდათ სამი ავტომატური ცეცხლსასროლი იარაღი მჭიდებითა და ვაზნებით. 

ადვოკატი
ლაშა ჭინჭარაული მარად ართმელაძისა და რომან სურმანიძის ინტერესებს იცავს. მისი თქმით, საქმეში ძალიან ბევრი უზუსტობაა, მაგალითად, შემთხვევის ადგილიდან ამოღებული იარაღიდან გასროლა არ მომხდარა. ბრალდების მიხედვით, დაღუპულები, რომლებსაც ჟილეტები ეცვათ, ავტომატებით იყვნენ შეიარაღებულნი: `ჟილეტის შიგნით ავტომატი როგორ მოთავსდა ან სამი ავტომატიანი პიროვნება როგორ დასეირნობდა ხალხმრავალ ადგილას, გაუგებარია. სპეცრაზმის წევრები გამოძიებამ მას შემდეგ დაკითხა, რაც დაიდო ექსპერტიზის დასკვნა _ დააკვალიანეს რა როგორ უნდა ეთქვათ, და წელიწად-ნახევრის მერე მიაცემინეს ჩვენება.
ერთ-ერთ მათგანს ახლო მანძილიდან, ორს კი _ პირდაპირ თავში ესროლეს. ახლო მანძილიდან სროლა დახვრეტას ნიშნავს. ისინი დაცხრილულნი იყვნენ _ 7-8 ტყვიაზე მეტი ჰქონდათ მოხვედრილი. არსებობს ორი მოწმე _ დავით ნაზარაშვილი და ზაზა მჭედლიშვილი. ისინი ამბობენ, რომ გაიგონეს, პოლიციელები როგორ სთხოვდნენ ეჭვმიტანილებს იარაღის დაყრას. ერთ-ერთი მოწმე ნასამართლევია. 

სასამართლო გადაწყვეტილება
საქმის შეწყვეტის გადაწყვეტილება რომან სურმანიძისა და მარად ართმელაძის ადვოკატმა სახელმწიფოში მოქმედ სამივე ინსტაციის სასამართლოში გაასაჩივრა. პროკურატურის დადგენილება ყველა სასამართლომ ძალაში დატოვა. 
ბოლოს კი სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის კანცელარიის უფროსმა, დავით კურტანიძემ ადვოკატს აცნობა: განუხილველად დატოვების საფუძველი ისაა, რომ საჩივრის შეტანის დროს თქვენ, თქვენი დაცვის ქვეშ მყოფი პირების თანხმობა არ გაქვთო. `ეს დადგენილება საბოლოოა და გასაჩივრებას არ ექვემდებარება~. 

ოჯახის გამოძიება
სამივე ლიკვიდირებული ახალგაზრდა აჭარიდანაა _ ორი ხულოს, ერთი ქობულეთის მუნიციპალიტეტიდან. `ბათუმელები~ ქობულეთში მცხოვრებ რომან სურმანიძის მშობლებს ესაუბრა. 
გარდაცვლილის მამამ _ ოთარ სურმანიძემ ამ საქმეზე ერთგვარი გამოძიებაც ჩაატარა: `თვითმხილველებმა მითხრეს, რომ სამივე მოკლული მუხლებზე დაჩოქილი და თავზე ხელებშემოდებული ეხვეწებოდა პოლიციელებს არ გვესროლოთო. ეს მოწმეები ჩვენების მიცემას ერიდებიან _ უსაფრთხოების გარანტიებს ითხოვენ, რასაც მე ვერ მივცემ. მუხლში ნასროლი ტყვია ფეხის გულში ჰქონდა გასული. ეს იმის დასტურია, რომ დაჩოქილი იყვნენ.
ჩემი შვილი ტერორისტად გამოაცხადეს. თუ ეს ასეა, რატომ არ დაინტერესდა გამოძიება _ სახლი ხომ მაინც უნდა გაეჩხრიკათ, იქნებ მეც საზოგადოებისთვის საშიში ვარ. 
გორგაძის ძმის ციხეში ყოფნა დამთხვევაა. ვიღაცამ ტელევიზიით რომ ილაპარაკა, შოთა გორგაძის ძმა, გია გორგაძე ვარო, ტყუილია: სხვა პიროვნება ალაპარაკეს საზოგადოების დასანახად. დანამდვილებით ვიცი, ტელევიზიით განცხადება სხვამ გააკეთა. და თუ რუსთავის ციხეზე გეგმავდნენ თავდასხმას, სამგორში რა უნდოდათ, ისინი წალკიდან მიდიოდნენ. ეგეც არ იყოს, სამივე ჩემთან ერთად, მაისიდან დეკემბრამდე, თურქეთში მუშაობდა. მე სხვა ვერსია არ მაქვს, ამ ბიჭების მოკვლა ახალაიებს დასჭირდათ~.
სურმანიძის მშობლების თქმით, რომანი და მარად ართმელაძე თანაკურსელები იყვნენ _ ბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტში სამედიცინო ფაკულტეტზე სწავლობდნენ, პარალელურად კი თურქეთში მძიმე ფიზიკურ სამუშაოს ასრულებდნენ. თურქეთში მათთან ერთად მუშაობდა შოთა (მურად) გორგაძეც. რომანი მეგობრებთან და მამასთან ერთად საქართველოში საახალწლოდ, დეკემბრის ბოლოს დაბრუნდა. 15 იანვრისთვის კი ისევ თურქეთში უნდა წასულიყვნენ. 
მშობლების ინფორმაციით, 20 წლის რომანი თბილისში პირველად წავიდა.

სპეცოპერაციები და ძალადობა

ფოტო გადაღებულია სპეცოპერაციის დროს ბათუმში

ფოტო: ნათია როყვას

გასულ წელს ბათუმის საქალაქო სასამართლოს პოლიციამ პირადი ჩხრეკის ჩატარების ნებართვა 3220-ჯერ თხოვა. სასამართლომ პოლიციის ყოველი თხოვნა დააკმაყოფილა. ეს იმას ნიშნავს, რომ შარშან პოლიციამ ბათუმში 3220 ეჭვმიტანილი პიროვნება, სახლი თუ ავტომანქანა გაჩხრიკა. 

 ~ბათუმელები~ ე.წ. სპეცოპერაციით დაკავებულ და მოგვიანებით გათავისუფლებულ რამდენიმე ისეთ ადამიანს გაესაუბრა, ვისაც დაკავების დროს მიაყენეს ფიზიკური შეურაცხყოფა. ამ ადამიანებმა საკუთარი ვინაობის გამხელა არ ისურვეს. მონაყოლის მიხედვით, ყველა მათგანი ნარკოტიკის გამოყენების, შეძენისა თუ შენახვისთვის პოლიციამ სპეცოპერაციით დააკავა.  
`მე და ჩემი მეგობარი მანქანით სახლში მივდიოდით. წინ ორი მანქანა ჩაგვიდგა, მანქანიდან ნიღბიანებმა გადმოგვათრიეს, დაგვყარეს მიწაზე და ცემა დაგვიწყეს... მინდოდა მეკითხა, რატომ მცემდნენ, მაგრამ ყველა გვირტყამდა და არ ვიცოდი, ვისთვის მეკითხა. მერე შავ ჯიპში ჩაგვყარეს და განყოფილებაში მიგვიყვანეს. იქ რაღაც ფურცელზე ხელის მოწერა დამავალეს და დამპირდნენ, რომ ამის შემდეგ გამიშვებდნენ. ისეთი შეშინებული ვიყავი, დღესაც არ ვიცი, რაზე მოვაწერე ხელი, მაგრამ სახლში მართლა გამომიშვეს~, _ ყვება ახალგაზრდა ბიჭი, რომელიც სოდმა ნარკოტიკის გამოყენებაში ბრალდებულთან ერთად რამდენიმე საათით დააკავა. 
`თავი ჰქონდა დაჟეჟილი, ხერხემლის მიდამოები დასიებული, ფეხებზე ალაგ-ალაგ ხორცი ჰქონდა ამოგლეჯილი, დაშანთული გეგონებოდა~, _ იხსენებს ნარკოტიკების მოხმარებაში ბრალდებულის მდგომარეობას ადვოკატი გელა ღოღობერიძე. 
`მეგონა ვკვდებოდი. მერჩივნა, ერთი ტყვია ესროლათ და ყველაფერი დამთავრებულიყო. ასეთი რამ მძაფრსიუჟეტიან ფილმში მქონდა ნანახი, ასე ცხოვრებაში თუ ხდებოდა, ნამდვილად არ წარმომედგინა. არ მესმის, ადამიანი, თუნდაც დამნაშავე, რომელიც იატაკზე წევს და გაქცევას არ ცდილობს, სამართალდამცავებმა რატომ უნდა სცემონ?~ 
`გაუგებარ მდგომარეობაში აღმოვჩნდი. ახლობლის ოჯახში სტუმრად ვიყავი, როცა სოდმა კარები შემოამტვრია... ნიღბიანებმა ცემა დაგვიწყეს. იატაკზე დაყრილებს წიხლებით შეგვდგნენ, მე თავში ავტომატის კონდახი მირტყეს...~ 
`ჰაერში ვბზრიალებდი. საშინელებაა, როცა რამდენიმე ადამიანი გამეტებით გირტყამს და შენ ვერაფერს აკეთებ. ფიქრობ, თუ წინააღმდეგობას გაუწევ, მოგკლავენ. სიკვდილის კი ნებისმიერ დროს ეშინია ადამიანს, მით უფრო, გაუგებრობაში მყოფს...~ 

რა შემთხვევაშია დასაშვები ე.წ. სპეცოპერაციის დროს ეჭვმიტანილის ცემა ან სახლში კარების შემტვრევის გზით შესვლა? რა შემთხვევაშია აუცილებელი ნიღბიანი სპეცრაზმის გამოყენება? კანონით რისი უფლება აქვს პოლიციას, ეჭვმიტანილის ან თუნდაც დამნაშავის დაკავების დროს; რისი უფლება აქვს ეჭვმიტანილს, დანაშაულის ჩამდენს.
იურისტი მირიან ქათამაძე:
სისხლის სამართლის კოდექსის 29-ე მუხლი, დამნაშავის შეპყრობისას, მასზე ზიანის მიყენებას, ძალადობას ითვალისწინებს, მაგრამ კოდექსშივე გაწერილია ნორმები თუ რა შემთხვევაში უნდა განხორციელდეს აუცილებელი ძალადობა:
`თუკი ეჭვმიტანილის შეპყრობისას არსებობს ისეთი დაბრკოლება, როგორიცაა დანაშაულის კვალის წაშლა, იარაღის თავიდან მოშორება, მიმალვა, დამნაშავის მხრიდან აგრესიის საფრთხე ან სხვა მოქალაქის მძევლად აყვანა, მაშინ პირს, რომელსაც დაკავების უფლება აქვს, კანონი აძლევს უფლებას გამოიყენოს მკაცრი ზომები, მიაყენოს ჯანმრთელობისთვის მძიმე ან ნაკლებად მძიმე დაზიანება. ეს შეიძლება გამოიყენებოდეს ფიზიკური ძალადობით, მაგრამ ამას პოზიტიური გარემოება გააჩნია _ ძალის თანასწორობის პრინციპი უნდა იყოს დაცული. 
თუ დამნაშავე არ გარბის, არ ცდილობს დამალვას, ფაქტობრივად, ნებდება, ასეთ დროს მკაცრი ღონისძიების გამოყენებას კრძალავს როგორც შიდა სახელმწიფოებრივი სამართალი, ასევე საერთაშორისო ნორმები~.  
კანონშია გაწერილი ერთი მთავარი პრინციპი, რაც უნდა ახასიათებდეს ოპერატიულ სამძებრო ღონისძიებებს: სხვისი სიცოცხლის, ჯანმრთელობის და ღირსების დაცვა მოსალოდნელი საფრთხეებისგან. ოპერატიული ღონისძიებები არ დაიშვება, თუ ის იწვევს ადამიანის უფლებების, ღირსების შელახვას. ამას უნდა მოერიდოს ნებისმიერი პირი, რომელსაც დაკავების უფლება გააჩნია~. 
იძულებითი ღონისძიება მარტო დაკავება არ არის. არსებობს სხვა სამძებრო ღონისძიება, მაგალითად, გამოკითხვის მეთოდი, თვალთვალი, მეთვალყურეობა, რაც საქართველოს კანონმდბლობით დაშვებულია. 
თუ ჩვენ დავუშვებთ იმას, რომ ადამიანი მოკვდეს დაკავებისას, მაშინ ვუშვებთ გვამის შეპყრობას. ეს არის ადამიანის სიცოცხლის უფლების დარღვევა, მაგრამ თუ შესაპყრობი ადამიანი გარბის, და მისგან მოდის აგრესია, მაშინ ეს აუცილებელი მოგერიების თვალსაზრისით დასაშვებია. 
თუ ანგარიშსწორების მიზნით უკანონო დაკავება ფიქსირდება, ეს ჩვეულებრივი კრიმინალია. ასეთი ფაქტის შემთხვევაში რეაგირება გამოძიების მხრიდან უნდა მოხდეს.  
დაკავებისას პირს უნდა წაასწრონ დანაშაულის ჩადენისთანავე, ან მოწმემ უნდა ამოიცნოს და მიუთითოს, რომ ეჭვმიტანილი დამნაშავეა. საპროცესო კოდექსში გაწერილია, ვის აქვს დაკავების უფლება. კუდ-ი ეჭვმიტანილის დაკავებაში, მხოლოდ საქმის მაღალი მნიშვნელობიდან გამომდინარე ერთვება. 
როცა არსებობს საფრთხე იმისა, რომ საგამოძიებო მოქმედების ჩატარებამ შესაძლოა გამოიწვიოს არასასურველი შედეგები, მაგალითად, მტკიცებულების გაქრობა, ასეთ დროს, პროკურორის ბრძანების საფუძველზე, შესაძლოა მოხდეს ჩხრეკა, ამოღება, მაგრამ 24 საათის განმავლობაში ეს სასამართლომ უნდა დააკანონოს.
საერთოდ, სახლის ჩხრეკა ან მტკიცებულების ამოღება მოსამართლის ბრძანების საფუძველზეა დასაშვები. 

გაზეთი # 9

18-25 ივნისი: 2009 წელი

პროკუროებისგან შეზღუდული ადვოკატები; ინტერვიუ ბათუმის საქალაქო სასამართლოს თავმჯდომარესთან

ფოტოზე: ბათუმის საქალაქო სასამართლოს თავმჯდომარე ჯემალ კიკნაძე

_ ბატონო ჯემალ, თქვენი აზრი გვაინტერესებს საპროცესო შეთანხმების დადებით და უარყოფით მხარეებზე.
_ საპროცესო შეთანხმება არის ორი მხარის მიერ დადებული შეთანხმება. ორივე მხარე აცხადებს თუ რაზე თანხმდებიან ისინი ამა თუ იმ დანაშაულთან დაკავშირებით. შესაძლოა, სასჯელს დაეთანხმოს პიროვნება, მაგრამ არ აღიაროს დანაშაული. ვფიქრობ, ეს კანონმდებლობაში ცოტა ბუნდოვანია. თუ ადამიანი დანაშაულს არ აღიარებს, რატომ უნდა იყოს იგი თანახმა სასჯელზე. თუმცა, ეს პრაქტიკაში ხდება.
ერსა და იმავე დანაშაულისთვის შეიძლება ადამიანებს ერთნაირი თანხის გადახდა დაეკისროთ, მაგრამ რომელიმეს არ ჰქონდეს ამ თანხის გადახდის შესაძლებლობა. ვფიქრობ, ესაა პრობლემა, რომელიც აუცილებლად უნდა მოგვარდეს. პრაქტიკაში ხშირია შემთხვევა, როცა ადამიანი იმიტომ ვერ თავისუფლდება სასჯელისგან, რომ თანხას ვერ იხდის.
საპროცესო შეთანხმების დადებითი მხარე ისაა, რომ გამომძიებელს, პროკურორსა და მოსამართლეს ნაკლები ჯაფა ადგიათ. საქმის არსებითი განხილვის გარეშე განაჩენის გამოტანა _ ასე წერია საპროცესო კოდექსში, _ საპროცესო შეთანხმების დადებითი მხარეა. თუმცა, არსებითი განხილვის დასრულების შემდეგაც ხშირად გვიწევს საუბარი საპროცესო შეთანხმებაზე. მანამდე ბრალდებულს იმედი აქვს, რომ დანაშაული არ დაუმტკიცდება. 
პიროვნებას, რომელმაც ჩაიდინა დანაშაული, აღიარებს და ინანიებს თავის საქციელს, შესაძლებელია აღმკვეთ ღონისძიებაზე დაუმტკიცდეს საპროცესო შეთანხმება, არსებითი განხილვის გარეშე. ესაა ძიების გარეშე დასრულებული საქმე, რაც ვფიქრობ, კარგია. მაგალითად, თუ ადამიანმა უკანონოდ საზღვარი გადაკვეთა ან ვინმეს სხეულის დაზიანება მიაყენა, თუნდაც იარაღს ატარებდა უკანონოდ და მან ეს დანაშაული აღიარა, გამოსაძიებელიც არაფერია _ ასეთ დროს საუკეთესო გამოსავალი საპროცესო შეთანხმებაა.  
თუ ადამიანი არაა დამნაშავე და იგი მაინც აღიარებს დანაშაულს, სასჯელისგან თავის არიდების მიზნით, ეს თავად პიროვნების ბრალია და არა საპროცესო კანონმდებლობის. 
_ რა შემთხვევაში აქვს მოსამართლეს საპროცესო გარიგებაზე უარის თქმის უფლება?
_ ფაქტობრივად, მოსამართლე საპროცესო შეთანხმების დამტკიცებაზე მხოლოდ ერთ შემთხვევაში ამბობს უარს: თუ აშკარად სახეზეა პროცესუალური დარღვევები. მაგალითად, საჭირო იყო თარჯიმანი და არ იქნა მოწვეული, ან განსასჯელს არ ჰქონდა გათვიცნობიერებული ბრალი, ან საპროცესო დოკუმენტი არასწორადაა შედგენილი. მსგავსი ტიპის დარღვევა კი სასამართლოში არ ვლინდება. 
_ მოსამართლე ერევა თუ არა იმ თანხის ოდენობის განსაზღვრაში, რისი გადახდაც ბრალდებულს ეკისრება?
_ ადრე სასამართლოს ჰქონდა უფლება, ჯარიმა, მაგალითად, ოთხი ათასი ლარი, ჩამოეყვანა ხუთასამდე. ახლა ამაში სასამართლო შეზღუდულია, ის საპროცესოს იმ ფორმით ამტკიცებს, რა ფორმითაც შედის მასთან შუამდგომლობა. როგორც წესი, საპროცესო შეთანხმება ფორმდება ნაკლებად მძიმე ან მძიმე დანაშაულზე. თუმცა, კანონში არც ის წერია, რომ განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულზე ეს შესაძლებელი არ არის. საპროცესო კანონმდებლობაში არსად წერია შეზღუდვებზე _ როდის და რატომ არ შეიძლება საპროცესო შეთანხმების დამტკიცება. 
_ თქვენი აზრით, თუ მოსამართლე სასჯელისგან ათავისუფლებს ადამიანს, რომელმაც განსაკუთრებით მძიმე დანაშაული ჩაიდინა, დანაშაულის გამეორების შემთხვევაში პასუხისმგებლობას, თუნდაც მორალურს, მოსამართლე გრძნობს?  
_ ძნელია ამის გარკვევა. რთულია მოსამართლემ თქვას, რომ ესა თუ ის ადამიანი დაბადებულია მკვლელად და ამიტომ არ დაუმტკიცოს საპროცესო შეთანხმება. ვთქვათ, პიროვნებამ ჩაიდინა განსაკუთრებით მძიმე დანაშაული _ მკვლელობა ან ნარკოტიკის შეძენა, შენახვა, რეალიზება. რატომ არ შეიძლება პიროვნებას დაუმტკიცდეს საპროცესო შეთანხმება, თუ ის აღიარებს და ინანიებს დანაშაულს, ამასთან, გამოძიებასთან თანამშრომლობს. მე მიმაჩნია, რომ ამ პიროვნებამ ნაკლები სასჯელი უნდა მიიღოს.

2009 წელი 

28-4 იანვარი– თებერვალი

გაზეთი #2

პროკურორებისგან დაბლოკილი ადვოკატები

არათანაბარ პირობებში მყოფი პატიმრები და ადვოკატების გასაჭირი


განსასჯელს სახელმწიფო ბიუჯეტში შეტანილი ჯარიმის სანაცვლოდ პატიმრობიდან გაათავისუფლებენ თუ არა, ამ საკითხს პროკურორი წყვეტს; პროკურორი ადგენს სახელმწიფო ბიუჯეტში შესატანი თანხის ოდენობას. მოსამართლეს შეუძლია პროკურორის მიღებულ გადაწყვეტილებას ან დაეთანხმოს ან არა. თუმცა, არსებული სტატისტიკის და პრაქტიკის მიხედვით, ბათუმში მოსამართლეები პროკურორის შუამდგომლობას ყოველთვის ეთანხმებიან.

ბათუმის საქალაქო სასამართლოში არ ყოფილა ფაქტი, როცა მოსამართლემ არ დაამტკიცა პროკურორის გადაწყვეტილება, განსასჯელის საპროცესო შეთანხმებით გათავისუფლებაზე. რა არის საპროცესო შეთანხმება; როგორ აფასებენ ქართული მართლმსაჯულების ამ ნაწილს იურისტები და რას აპროტესტებენ ისინი.
საპროცესო შეთანხმებისთვის მინიმალური თანხა ხუთასი ლარია, მაქსიმალური ჯარიმა დგინდება ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმისა და მსჯავრდებულის მატერიალური მდგომარეობის გათვალისწინებით, რაც მისი ქონებით განისაზღვრება, წერია კოდექსში.
`თანხას, რამდენი უნდა გადაიხადოს განსასჯელმა, პროკურატურა ადგენს, რაც ადამიანებს არათანაბარ პირობებში აყენებს~, _ ამბობს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის იურისტი გენო ქარცივაძე. 
`საპროცესო შეთანხმების ინსტიტუტი გარკვეულწილად ეწინააღმდეგება სისხლის სამართლის ისეთ ძირეულ პრინციპს, როგორიცაა კანონისა და სასამართლოს წინაშე ყველას თანასწორობა~, _ ამბობს ადვოკატი შალვა შავგულიძე. 
იურისტი რამინ პაპიძე კი თვლის, რომ `საპროცესო გარიგება მომაკვდინებელია ქართული მართლმსაჯულებისთვის, ადამიანის უფლებების უხეში დარღვევაა~ .
ადვოკატების ნაწილს მიაჩნია, რომ პროკურატურა დანაშაულის სიმძიმის მიხედვით კი არა, იმით გასაზღვრავს განსასჯელი პირის გათავისუფლებას, თუ ვინ იცავს მას. 
ადვოკატი რამინ პაპიძე: `კონკრეტული სისხლის სამართლის საქმეების უხარისხოდ გამოძიების, არასწორი კვალიფიკაციის მინიჭების გამო, ხშირად მიწევს პროკურორთან დაპირისპირება. კონკრეტული პროკურორი იმას აკეთებს, რასაც კარნახობენ. დაუფარავმა პროტესტმა ის შედეგი მომიტანა, რომ პროკურატურამ Gემი საქმიანობა დაბლოკა~.  
თუ რას ნიშნავს დაბლოკვა, პაპიძე კონკრეტული ფაქტებით ხსნის: `მაგალითად, ახალშენის საკრებულოს ყოფილ თავმჯდომარეს ნოდარ დიასამიძეს, პროკურორ დავით ჭარბაძემ უთხრა: `თუ საქმეში პაპიძეს დატოვებ, საპროცესოს არ გაგიფორმებთო. ჭარბაძემ აჭარის სახანძრო სამსახურის ყოფილ უფროსს, ზაზა სურგულაძესაც ასეთივე ულტიმატუმი წაუყენა~. 
რამინ პაპიძე კიდევ ერთ საქმეს იხსენებს: `იგივე დავით ჭარბაძემ, საპროცესოს გაფორმებაზე, უარი მითხრა აკაკი მინაშვილის საქმეშიც. შემდგომ საქმეში სხვა ადვოკატი ჩაერთო. ზუსტად იგივე პირობებით, წერტილ-მძიმეც არ შეუცვლია, გააფორმდა საპროცესო, ანუ პატიმარი გაანთავისუფლეს~.
პაპიძის დაკვირვებით, საპროცესოს, ძირითადად, იმ ადვოკატების მონაწილეობით აფორმებენ, რომლებიც ადრე პროკურატურაში მუშაობდნენ. `ამჟამად, საქართველოში, პატიმრის ციხიდან გამოყვანა მხოლოდ საპროცესო გარიგებითაა შესაძლებელი. როცა თავისუფალ ადვოკატს ამის საშუალება არ გაქვს, ეს იმას ნიშნავს, რომ შანსს აღარ გიტოვებენ. მქონდა ისეთი შემთხვევაც, როცა კლიენტს ჩემგან წასვლა თვითონ ვურჩიე, მისი ინტერესებიდან გამომდინარე~, _ ამბობს პაპიძე.
ბათუმში ერთ-ერთი ცნობილი ადვოკატი, რამინ პაპიძე არ გამორიცხავს, რომ საადვოკატო საქმიანობას თავი დაანებოს.
მსგავს ტენდეციაზე საუბრობს ადვოკატი შალვა შავგულიძეც, რომლის მონაწილეობით გასულ წელს ორი საპროცესო შეთანხმება შედგა: `გამამართლებელი არა, მაგრამ ობიექტური გადაწყვეტილება მქონდა. ეს იყო ექსპრეზიდენტ შევარდნაძის ყოფილი მრჩევლის, თემურ ბასილიას საქმე... მას რამდენიმე ბრალდება ჰქონდა წაყენებული და ბრალდების ძირითად ნაწილში გამართლდა. 
მეორე შემთხვევაში საქმე აღძრული იყო განზარახ მკვლელობის მუხლით. პირველი ინსტანციის სასამართლომ თამარ ნემსიწვერაძეს ამ მუხლით შვიდი წლით პატიმრობა მიუსაჯა. პროკურატურა მას საპროცესო შეთანხმებას სთავაზობდა, რაზეც ნემსიწვერაძე არ დასთანხმდა. სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლემ კი პატიმარი დარბაზიდან გაათავისუფლა~. 
შალვა შავგულიძეს მიაჩნია, რომ საპროცესო შეთანხმების ინსტიტუტი ძალიან ბევრ ქვეყანაში გამართლებულია, მაგრამ ამ ფორმას ქართულ პრაქტიკაში მანკიერად იყენებენ: `მაგალითად, ხელისუფლებისთვის არასასურველ თანამდებობის პირებს უგონებენ დანაშაულს და შემდეგ ამაში ბევრ ფულს ახდევინებენ~. 
შალვა შავგულიძისთვის ამ თვალსაზრისით სულხან მოლაშვილის საქმეა განსაკუთრებით საინტერესო: `პროკურატურამ კონტროლის პალატის მრავალი თანამშრომელი დააპატიმრა. მათ ერთს სთხოვდნენ: ეთქვათ, რომ სულხან მოლაშვილს ქრთამს აძლევდნენ და პასუხისმგებლობას არ დააკისრებდნენ. უარის შემთხვევაში სასჯელით ემუქრებოდნენ. ამ სახის ცდუნებას ვიღაც უძლებს, ვიღაც _ ვერა~. 
ადვოკატი ამბობს, რომ თუ არ იქნება პოლიტიკური ნება, ნებისმიერი ინსტიტუტი შეიძლება ნეგატიურად იქნას გამოყენებული. პროკურორებსა და გარკვეულ ადვოკატებს შორის ალიანსის არსებობას შალვა შავგულიძეც ეთანხმება: `პროკურორებს არ სურთ საქმეში ჩართონ ის ადვოკატები, რომლებიც დაცვას რეალურად ახორცილებენ. ისინი პრაქტიკიდან ნელ-ნელა იდევნებიან. სამაგიეროდ შემოსავლები ეზრდებათ იმ ადვოკატებს, რომლებიც პირიქით მოქმედებენ _ დაცვას არ ახორციელებნენ. ეს ადვოკატები კლიენტის კი არა, პროკურორების ინტერესებს იცავენ~. 
შალვა შავგულიძე: `მქონდა შემთხვევა, როცა ჩემს კლიენტს უთხრეს _ შავგულიძე ჩვენთან დაპირისპირებას ნიშნავს. თუ საუბარი იყო ორასი ათას ლარზე ან ნახევარ მილიონზე, პროკურატურა ჩამოსულა 10 ათასს ლარამდე და კლიენტისთვის უთქვამს - ადვოკატი შავგულიძე საქმეს ჩამოშორდესო~. 
იგივე მოსაზრება აქვს რამინ გვარიშვილსაც: `საპროცესო შეთანხმება, ძირითადად, იმ ადვოკატებთან ფორმდება, ვინც ადრე პროკურატურაში მუშაობდა. ზოგიერთი ადვოკატი საპროცესო შეთანხმებას იმიტომ ვერ აფორმებს, რომ შედეგის მიღწევას სასამართლო პროცესზე, არსებითი განხილვით ცდილობს, ანუ პროკურორებთან კამათობს კიდეც, რაც პირად კონფლიქტში გადადის. შესაბამისად, პროკურატურაში საპროცესოზე აღარც მსჯელობენ. სხვებისგან განსხვავებით, მათი დაცვის ქვეშ მყოფები ორმაგ ჯარიმებს იხდიან~. 
გვარიშვილს, ისევე როგორც სხვებს, პრაქტიკაში ჰქონია საქმე, როცა, მისი აზრით, უდანაშაულო ბრალდებულმა, საპროცესოს მისაღწევად, დანაშაული აღიარა.
იურისტი გენო ქარცივაძე ამბობს, რომ შემთხვევა, როცა კლიენტს მისგან წასვლა ურჩიეს, პრაქტიკაში არ ჰქონია: `პროკურორებს უარი უთქვამთ იმ პირობებზე, რაც მე მინდოდა, მაგრამ მათ პირობებზე შევთანხმებულვართ~. 
ქარცივაძე გასულ წელს სისხლის სამართლის 15 საქმეში მონაწილეობდა, ამათგან უმრავლესობა საპროცესო შეთანხმებით დასრულდა. იურისტის აზრით, `არათანაბარ პირობებში ადამიანებს ის აყენებს, რომ საპროცესო შეთანხმების თანხა კანონით არაა განსაზღვრული: მინიმალური თანხა ორი ათასი ლარია, მაქსიმალური ჯარიმა ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმისა და მსჯავრდებულის მატერიალური მდგომარეობის გათვალისწინებით დგინდება. თანხის ოდენობას კი პროკურატურა განსაზღვრავს~.
ადამიანის უფლებათა დაცვის ცენტრის იურისტი ედიშერ მახარაძე 2004 წლამდე პროკურორად მუშაობდა, დღეს ის ადვოკატია. კოლეგების მოსაზრებას _ საპროცესო შეთანხმების მიღწევა ყოფილ პროკურორებს უადვილდებათ, არ იზიარებს. `განსაკუთრებული საქმეები აჭარის ან ბათუმის პროკურატურის დონეზე კი არა, გენერალურ პროკურატურაში წყდება. ვერ ვხვდები, რა შეღავათი შეიძლება გამეწიოს, თუკი პროკურატურის მხრიდან არანაირი პრივილეგია არ არსებობს~.
ადვოკატს 2008 წელს გამამართლებელი განაჩენი არ ჰქონია. ამბობს, რომ საპროცესო შეთანხმებებზე, ძირითადად, არ მუშაობს. ისეთ ფაქტსაც იხსენებს, როცა საპროცესო შეთანხმებას, ჯერჯერობით მაინც, ვერ მიაღწია: `განსასჯელ გურამ კონცელიძეს საპროცესო შეთანხმება არ გაუფორმეს. თუმცა, ისეთი მუხლები აქვს წაყენებული, უნდა გაუფორმონ. კონცელიძეს, გასული წლის აგვისტოს ომის დროს, არასწორი პოლიტიკის გატარება და იარაღის უკანონოდ ტარება ედება ბრალად~. 
ედიშერ მახარაძე ამტკიცებს, რომ საპროცესო შეთანხმების დროს ადვოკატის ფაქტორი გადამწყვეტი არ არის. საპროცესო შეთანხმებაზე კი, ძირითადად, სახაზინო ადვოკატები მუშაობენ. 

2009 წელი; 28-4 იანვარ თებერვალი

გაზეთი #2 

~გაზეთი ბათუმელები~ რვა წლისაა

გასულ კვირას ქობულეთში, სოფელ ~ხალაში~ ვიყავი გაზეთის დისტრიბუტორთან ერთად. ძალიან ლამაზი სოფელია, მაგრამ იქედან იმედგაცრუებული თუ როგორ ვთქვა არ ვიცი, დათრგუნული დავბრუნდი. ჯერ იმდენი ადამიანის გაჭირვების შესახებ მოვისმინე, მეორეც იმის მტკიცება მომიწია, რომ არც ერთი პოლიტიკური პარტიის ინტერესებიდან გამომდინარე არ ვწერთ ჩვენ _ ~გაზეთი ბათუმელები~. 
~დამოუკიდებელი სასამართლო და პარლამენტი არაა და გინდა თქვა, რომ შენ თავისუფალი ჟურნალისტი ხარ?~ _ ღიმილით, თან ცოტა მოქუფრული სახით მითხრა ადამიანმა, რომელსაც ხელში `ბათუმელების~ ძველი ნომერი ეჭირა (რაღაცა ჰქონდა გახვეული გაზეთში:) 
ბოლო ორი კვირის განმავლობაში სულ იმის მტკიცება მიწევს, დაკვეთით რომ არ ვწერთ, არც მე და არც ჩემი კოლეგები `ბათუმელებიდან~. ძალიან სასაცილოა, როცა რესპონდენტი იმის დემონსტრირებას ცდილობს თუ რამდენად უზრუნველი ცხოვრება აქვს... ღილაკზე თითის დაჭერით მის ოთახში მოსამსახურე როცა შემორბის პატრონის სურვილების შესასრულებლად და შენ ამაოდ ცდილობ მისი კომენტარის ჩაწერას.
რესპონდენტი აი ასეთი პირობებიდან ბოლო სამი კვირაა ჩემთან თავის უპირატესობას ამტკიცებს: ყოველ შეხვედრაზე მეკითხება, ამ სტატიას რომ ვამზადებ, რამდენი გადამიხადეს. ვერაფერი გავაგებინე... 
ძალიან დამღლელია, ინტერვიუსთვის მისულს იმას რომ გირჩევენ, რა წერო და რა _ არა, ისმენ ბრალდებებს საკუთარი გაზეთის მიმართ და ეს მაშინ, როცა ბრალმდებელს გაზეთის არც ერთი ნომერი არ აქვს წაკითხული, რადგან `გაზეთებში რას წერენ, არ აინტერესებს...~ უბრალოდ, დარწმუნებულია, რომ ვიღაცის `შეკვეთას~ ასრულებ და მორჩა.
რომ არა ჟურნალისტი, ალბათ, იურისტი გავხდებოდი, ადვოკატი. უფრო სწორად დრო და შესაძლებლობა თუ მექნება, მომავალში მინდა ვისწავლო იურიდიულზე, წერის დროს ტერმინების გადამოწმება და კონსუტაციები რომ არ დამჭირდეს იურისტებთან:)
თავდაპირველად `ბათუმელებში~ სტაჟიორად მოვედი. ვაიმეეეე, რა დრო გავიდა:) ჰო, მახსოვს რედაქტორმა მითხრა რაზე გინდა წერაო და დავიბენი:) 
მივიჩნიე, რომ თავიდან კულტურაზე წერა გამიადვილდებოდა და არქეოლოგიურ მუზეუმს მივაკითხე. არაფერი გამომივიდა. მეორე სტატია, რომელიც მოვიფიქრე, გემის კაპიტანზე იყო. უფ, რა ბედნიერი ვიყავი, როცა ეს სტატია დაიბეჭდაააა:) ხან საზოგადოებაზე ვწერდი, ხან ჯანდაცვაზე... ყველაზე უფრო განათლებაზე მუშაობა მახსენდება:) მე მგონი ამ სფეროში დიდი არაფერი გამომივიდა. 
საბოლოოდ მივხვდი, რომ ჩემი ინტერესის სფერო სამართალია, დაფარულის გამოჩხრეკა მიყვარს, განსაკუთრებით მაინტერესებს პატიმრების უფლებები, ბავშვების, მშობლების... მოკლედ მაინტერესებს ყველაფერი, სადაც უფლებებზეა საუბარი... 
ხშირად ვფიქრობ იმაზე, რას ვაკეთებ... ვფიქრობ, რამდენად საჭიროა ის, რასაც ვაკეთებ, ვისთვის ვაკეთებ, ან რატომ...
მესამე წელია იმიტომ ვმუშაობ აქ, რომ მიმაჩნია, `ბათუმელები~ საჭიროა და მეც მინდა ამ გაზეთის პატარა ნაწილი ვიყო...
არადა, ზოგჯერ მგონია ყველაფერი სულერთია საზოგადოების უმრავლესობისთვის, იმ საზოგადოებისთვის, რომლის ნაწილი ვარ მე, ჩემი ოჯახი და ჩემთვის ყველა საყვარელი ადამიანი...
აღმოვაჩინე, რომ საკუთარ თავზე ლაპარაკი ძალიან მიჭირს. მინდოდა, გაზეთის რვაწლისთავთან დაკავშირებით ჟურნალისტებს ერთმანეთზე დაგვეწერა, ასე ჟურნალისტის როლში დავრჩებოდი და ალბათ უფრო გამიადვილდებოდა წერა... მაგრამ ხმათა უმრავლესობით გადაწყდა, რომ საკუთარი თავი თვითონ გავაცნოთ მკითხველს:)  
მოკლედ, ეს ჩემი პრეზენტაცია იყო... თუ დაიჯერეთ, რომ გულწრფელი ვარ, მაშინ არ დაგეზაროთ და თუ რამე გაგიგიათ თქვენ ირგვლივ მყოფი ადამიანის უფლების დარღვევის შესახებ, გთხოვთ დამიკავშირდეთ.